انواع داربست
داربست یکی از اصلی‌ترین اجزای هر پروژه عمرانی است و بدون وجود آن، بسیاری از عملیات ساخت‌وساز، تعمیر، نوسازی و حتی رنگ‌آمیزی امکان‌پذیر نیست. وقتی درباره انواع داربست صحبت می‌کنیم، منظورمان سازه‌هایی است که به‌صورت موقت نصب می‌شوند تا کارگران بتوانند روی سطوح مرتفع با امنیت بیشتر کار کنند. تفاوت داربست‌ها معمولاً در نوع اتصالات، شکل سازه، کاربرد و سرعت نصب است. شناخت این مدل‌ها کمک می‌کند پروژه‌ها ایمن‌تر، سریع‌تر و با هزینه مناسب‌تر پیش بروند.
رایج‌ترین نوع داربست
رایج‌ترین نوع داربست، داربست لوله و بست است. این مدل از قدیم در ایران استفاده می‌شود و به دلیل انعطاف‌پذیری بالا بسیار محبوب است. در این سیستم لوله‌های فولادی توسط بست‌ها به هم متصل می‌شوند و می‌توان برای هر ارتفاع و هر نوع سازه‌ای آن را تنظیم کرد. داربست لوله و بست مخصوص کارهای بلندمرتبه و نماکاری بسیار مناسب است. تنها ایراد آن، زمان نصب نسبتاً طولانی‌تر و نیاز به نیروهای متخصص است، اما در مقابل مقاومت بالا و قابلیت استفاده در هر شرایط را فراهم می‌کند.
نوع بعدی، داربست چکشی است که به دو مدل کاسه‌ای و ستاره‌ای تقسیم می‌شود. این سیستم‌ها سرعت نصب بسیار بیشتری نسبت به لوله و بست دارند و چون اتصالات آن‌ها به‌صورت ضربه‌ای قفل می‌شود، ایمنی بالاتری ایجاد می‌کنند. در داربست چکشی، کارگر با چکش اتصالات را محکم می‌کند و همین موضوع باعث یکپارچگی سازه می‌شود. داربست چکشی بیشتر در پروژه‌هایی کاربرد دارد که زمان عامل مهمی است.
داربست مثلثی نیز یکی از مدل‌های محبوب در اجرای بتن‌ریزی، سقف‌های سنگین و سازه‌های مرتفع است. این داربست به‌صورت پنل‌های مثلثی پیش‌ساخته تولید می‌شود و در مدت زمان کوتاه مونتاژ می‌شود. استحکام بالای این مدل، باعث شده بیشتر پیمانکاران برای اجرای فونداسیون و سقف‌های چندطبقه از آن استفاده کنند.
داربست زیر بتن و کفراژ نیز زیرمجموعه داربست‌های صنعتی هستند که مخصوص تحمل بارهای بسیار زیاد طراحی شده‌اند. این سازه‌ها نقش حیاتی در نگهداری قالب‌های بتن دارند. بدون وجود آن‌ها، بتن‌ریزی سقف‌ها و تیرچه‌ها امکان‌پذیر نیست.
نوع دیگر داربست، داربست معلق یا آویزان است. این مدل با کمک کابل از بالای سازه آویزان می‌شود و بیشتر برای نماشویی، رنگ‌آمیزی یا کارهای سبک ارتفاعی کاربرد دارد. مزیت بزرگ آن وزن کم و جابه‌جایی راحت است.
در کنار انواع صنعتی
یک مدل دیگر نیز وجود دارد به نام داربست هیئاتی. این داربست مخصوص چادرهای عزاداری محرم، مراسم مذهبی و فضاهای موقتی بزرگ است. نصب آن سریع است و برخلاف داربست‌های ساختمانی، اسکلت سبک‌تری دارد.
نکته‌ای که باید بدانید
این است که هر نوع داربست باید بازرسی ایمنی شود. خیلی از حوادث ساختمانی به دلیل نصب اشتباه داربست یا استفاده از قطعات فرسوده اتفاق می‌افتد. رعایت فاصله‌گذاری، استفاده از پایه‌های مهاری، کف‌پوش مناسب و اطمینان از تحمل وزن، مواردی هستند که باید در هر داربست رعایت شود.
در نهایت
انتخاب نوع داربست بستگی به وزن بار، نوع پروژه، مدت زمان، ارتفاع و بودجه دارد. پیمانکار حرفه‌ای همیشه قبل از شروع کار نوع داربست را براساس نیاز پروژه انتخاب می‌کند تا هم ایمنی رعایت شود و هم سرعت کار بالا برود.
